Bilmek ve İnanmak (bilgi ve inanç) arasındaki fark nedir!

 Know-Bilmek;
gözlem, sorgulama veya bilginin (information) deneyimlenmesi yoluyla farkında olmak.
deneyim ile elde edilen bilginin (information) farkında olmak.

örnek; "ben bir sandalyede oturuyorum." bu cümlenin ifade ettiği bilgiyi (knowledge) ben biliyorum! (yani bildiğim bu bilgiye inanmam gerekmez) ancak siz okuyucuların "inanmak/inanmamak"tan başka bir çaresi yoktur.

ve inanmanız/inanmamanız durumunda bu cümlenin ifade ettiği gerçeği (bilgiyi (knowledge)) bilemezsiniz.

Bilgi (Knowledge) türkçede tek bir kelime olarak her yerde kullanılır ancak deneyiminiz yoluyla elde ettiğiniz bilgi (information) artık sizin bilginiz (knowledge) olur.
ve bildiğiniz (know) bir şeye, inanmanız/inanmamanız (belief) (yada daha da derinde iman(faith) etmeniz/etmemeniz) söz konusu olamaz.

ancak benim sandalyede oturduğuma inanmanız/inanmamanız (hatta iman etmeniz/etmemeniz) size sadece vakit kaybettirir. sadece bilmiyor olursunuz (you don't know! but you may/can (or not) believe/faith!).

inanmak/inanmamak gerçek bilgi (knowledge) içeremez.
nesnel bir kanıt varsa eğer bu zaten inanç olmaz, bu bilmek (know) olur.
inanç için bir nesnel kanıta gerek yoktur, öznel olarak güvendiğiniz herhangi bir şeylerin sizi ikna etmesi yeterlidir.

ha derseniz "her şey bir rüya ve aslında tüm bu deneyimlediklerimiz zaten göreceli yorumlardır", o zaman orada da hataya düşeriz;
zira öznel algılarımız görecelidir ve "ortak noktalarda" buluşulan "daha az göreceli" gibi algılanan "*fikirler" yada "*gerçeklik" vardır;

örnek: iş yerinde ofisteki masada çalışan 3 arkadaş, "önlerinde duran masaların" gerçekliği konusunda ortak bir bilgiye (knowledge) sahiptir. işte bu örnekteki ortak noktalarda buluştuğumuz "daha az göreceli" olarak algıladıklarımız (gözlem, ölçüm, vb..) bizim gerçekliğimiz olmaktadır.

*fikirler: "deneyimlenebilen fikirler" (test,gözlem, ölçüm vb)
*gerçeklik: "dünya düz değildir", ...


Bilgi;

Bilgi kelimesinin anlamı için bir kavram karmaşası var ancak bu durum "bilgi" için "inanç" gerekir SAFSATASINI bu kadar zayıf bir temele bağlamak karmaşayı daha da arttırmaktadır.

elbette gerçeğe (bilmeye - to know) yaklaşmak için bir önermenin doğru olduğunu (yada yanlış olduğunu) temel alarak (belief) yola çıkabilirsiniz, ancak bunu deneyimlemedikçe (test,gözlem,ölçüm,algı, vb) bilmekten (knowledge) bahsedemezsiniz!

zira "bilgi" (knowledge) sizin "öğrenme, araştırma, test, ölçüm, deneyim veya gözlem yoluyla" elde ettiğiniz bilgilerin (information) size ait kazanımları olmakta.

oysaki "inanç"; "önkabuller/öntavırlar" bütünüdür, zamanla elde ettiğiniz çıkarımların ağırlıklı ortalamasına benzer (bias).
doğruya/yanlışa yapılan bir "yakınsama" girişimidir.
bu bilgi (knowledge) haline gelmeden önce inancınız, gözleminiz/deneyiminiz sonucuna göre teğit edilmiş olur (test/ölçüm,algı, vb) ve bu teğit inancınızı doğrulamış/yanlışlamış olur.
bu sürecin sonunda elde ettiğiniz deneyime ait kazanım, işte bu bilgi (knowledge) olmakta!  (ve bilgi olduktan sonra artık "inanç" söz konusu olmayacaktır ki artık biliyorsunuzdur!)


ve dolayısı ile inanmak yerine bilmeyi tercih etmek, bilmenin (know) inanç gerektirmesini kapsamaz aksine deneyiminizin (gözlem, ölçüm, test, tecrübe vb) sonucudur!

aradaki farkı gayet net açıklayan bu videoya bir bakmanızı umarım;

https://youtu.be/QXQsPj56NvI


TDK sözlüklerinde İnanç ve bilmek kelimeleri anlam olarak aşağıdaki gibi açıklanmış;

bilgi kelimesi tdk'nın çeşitli sözlüklerinde aşağıdaki gibi açıklanmış;

Felsefe Terimleri Sözlüğü - 1975

bilgi
Türkçe: marifet, malumat, İngilizce: knowledge, congnition, Fransızca: connaissance, Almanca: Erkenntnis, Latin: cognitio
I. (Genellikle)
1- Bilme edimi.
2- Bilinen şey; bilme edimi sonunda ulaşılan şey.
II. (Felsefede) Bir şeyin bir şey olarak kavranması.
Burada tasarımlamadan ayrı olarak bilme eğilimi vardır.
Bilgi çeşitli biçimlerde ortaya çıkabilir:
1. İnsandaki ruhsal bir olay olarak.
2. Kavrama edimi, asalt bilinç edimi, yönelme (eğilim, intention) olarak.
3. Özne (bilen) ve nesne (bilinen) arasındaki ilişki olarak (= bilgi bağlantısı).
4. Nesnenin öznedeki imgesi, tasarımı, izdüşümü olarak (= bilgi oluşumu).
5. Tasarım imgesinin nesneyle uyuşması olarak.
6. Bilgimizin ve bilgi imgemizin nesnenin tüm içeriğine yaklaşma eğilimi olarak (= bilgi süreci, bilgi ilerlemesi).
7. Bilginin başkasına ulaştırılabilir, aktarılabilir sonucu olarak; bilgi ürünü, bilgi sonucu.

-------------
Hemşirelik Terimleri Sözlüğü - 2015
bilgi
İngilizce: knowledge
1. İnsan aklının kavrayabileceği ilke, kavram, olgu ve gerçeklerin tümü.
2. Öğrenme, araştırma veya gözlem yoluyla edinilen kazanımlar.
3. İnsanların gerçekle kurduğu bağların her biri ve bütünü.

-------------
Eğitim Terimleri Sözlüğü - 1974
bilgi
Türkçe: malumat, vukuf, marifet, İngilizce: knowledge, Fransızca: connaissance, notion
1. İnsan usunun kapsayabileceği olgu, gerçek ve ilkelerin tümüne verilen ad. 2. İnsan anlığının çalışması sonucu ortaya çıkan düşünsel ürün. 3-Genel olarak ve ilksezi biçiminde zihnin kavradığı temel düşünceler. 4- Bir yargılamada bulunabilmek için bilinmesi gereken öğelerin her birine verilen ad. 5- Bir şeyi bilme hali.

-------------
Yöntembilim Terimleri Sözlüğü - 1981
bilgi
Türkçe: malumat, İngilizce: knowledge
Bilme, öğrenme süreci ve işleminin konusu ya da nesne ve olaylara yüklemler vererek varılan yargı.

-------------
Uygulayım Terimleri Sözlüğü - 1980
bilgi
Türkçe: enformasyon, data, İngilizce: information, data, Fransızca: information
1. bilişim: Öğeleri genellikle özdevimsel yollardan işlenmeye elverişli olan yazılı bölge. 2. güdümbilim: Bir dizgenin durumunu, buna bağlı olarak bu dizgenin başka bir dizgeye ilettiği durumu anlatan nitel etken.

-------------
Fizik Terimleri Sözlüğü - 1983
bilgi
Türkçe: malumatı, İngilizce: information, Fransızca: information, Almanca: Kenntnis
Doğanın nesne ve olayları üzerinde kuramsal ya da görgül yoldan öğrenilen şey.

-------------
İktisat Terimleri Sözlüğü - 2004
bilgi
İngilizce: knowledge, information
1. (knowledge) Bireylerin öğrenme, araştırma veya gözlem yolu ile çaba sarfederek elde ettiği olgular. 2. (information) Bireylerin herhangi bir çaba sarfetmeksizin ulaştığı dışardan verilen olgular.


bilmek;

BİLİM VE SANAT TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ

Ruhbilim Terimleri Sözlüğü - 1974

bilmek

Türkçe: haberdar olmak, İngilizce: know

Herhangi bir şeyi, başka şeylerden ayırmaya yarayacak biçimde öğrenmiş olmak.


inanç;

BİLİM VE SANAT TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ

Yöntembilim Terimleri Sözlüğü - 1981

inanç
Türkçe: itikat, iman, İngilizce: belief

Kişiliğin derinliğine sızmış ve tüm öteki süreçlerde yansıması olan en süreğen biliş ve inanışlardan her biri.

Felsefe Terimleri Sözlüğü - 1975

inanç
Türkçe: itikat, İngilizce: belief, Fransızca: croyance, Almanca: Glaube

Bir şeyi güvenle doğru sayma tutumu. Bu anlamda: 

1. Yeterince gerekçesi bulunmayan, kesin olmayan bir şeyi doğru sayma; us (akıl) yoluyla genel geçer bir doğrulama yapmadan, başkasının tanıklığı üzerine kurulmuş kanıtları, hiç bir kuşku duymaksızın onaylama. 

2. Öznel olarak yeterli olan, ama nesnel olarak yeterli olmayan gerekçelerden ötürü bir şeyi doğru sayma. Bu: 

a. usa uygun, 

b. duygulara uygun, 

c. istemeye uygun bir kanı ve onaylama olabilir. 

3. Bütün yapıp etmelerimizin temelinde bulunan yaşamadan gelen zorunlulukla dış dünyanın (nesnelerin, başka benlerin, Tanrı'nın) var olduğunu kabul etme; bilimsel, ahlaksal, estetik ve fizikötesi açıklamalarda, önermelerin doğruluğunu onaylama. 

4. (Hume'da) Alışkanlık kavramı ile bağlılık içinde temel kavramlardan biri: Bir algı ya da anıya bağlı duygu ; Hume'a göre var olma, algılanmış olma ile aynı şey olduğundan var olma algılanmadan edinilen bir inançtır. 

5. Kişisel düşünmeye dayanmayan, ortaklaşa düşüncenin yansısı olan onaylama ve inanış. (Sanı olarak inanç.) 

6. Yabancı bir yetkenin etkisiyle bir şeyi doğru sayma; bu anlamda inanç, inanılan, özellikle dinsel alanda doğru sayılan şeydir.


Hemşirelik Terimleri Sözlüğü - 2015

inanç
İngilizce: belief

1. Kararlı ve güçlü yargı, (önkabul).
2. Doğruluğuna ilişkin yeterli bilgi olmadan bir önermenin doğruluğunu ve gerçekliğini benimseyici yahut reddedici (öntavır).
3. Bir düşünceye gönülden bağlı olma.

--------------------------------------------

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Hiçlikten oluşa, "olmayan"'ın oluşları

Sinir Ağı, Bilmek ve İnanmak üzerine

Hiçliğin Nöral Ağı